Cyfrowe archiwum Józefosławia i Julianowa

Portret Józefosławia i Julianowa

“Kolonia Józefosław w 1821 roku to 13 dużych gospodarstw i 9 małych”.

“Do szkoły chodziliśmy pieszo 4 km w jedną stronę”.

“Każdego lata przyjeżdżał do Józefosławia tabor cygański”.

“Na dróżce polnej biegnącej od Julianowskiej w stronę torów kolejowych była skocznia w dal i wzwyż”.

“Jaki był krajobraz Julianowa? Było tu 18 numerów. Nie było tu nic prócz budynków mieszkalnych, polna droga. Pięknie było, ładnie, zielono”.

Takie wspomnienia, a także fotografie, mapy, dokumenty z przeszłości tworzą cyfrowe archiwum Józefosławia i Julianowa.

Jak powstało archiwum Józefosławia i Julianowa?

To pomysł Huberta Gielecińskiego ze Stowarzyszenia „Ciąg Dalszy Nastąpi”. Jak wspomina: „Jeszcze kilka lat temu były tu same pola, dziś stoją osiedla. Okolica zmieniła się w zawrotnym tempie”. Hubert przedstawił bibliotece ideę archiwum społecznego, a biblioteka chętnie włączyła się w działania.

Archiwum pokazuje portret sąsiadujących ze sobą miejscowości. Naszym celem było zobrazowanie zmian, jakie dokonały się w Józefosławiu i Julianowie, ukazanie dużej dynamiki ich rozwoju w krótkim czasie. Miejscowości mają status wsi, a de facto tworzą „miasto”. W przeciągu 10-15 lat na polach uprawnych wyrosły domy, bloki, osiedla, sklepy, instytucje.

„Józefosław i Julianów – w poszukiwaniu tożsamości”

Na początku postanowiliśmy odnaleźć tożsamość obu miejscowości. W 2017 roku Stowarzyszenie „Ciąg Dalszy Nastąpi” we współpracy z filią biblioteki w Józefosławiu rozpoczęło projekt „Józefosław i Julianów – w poszukiwaniu tożsamości”. Projekt był dofinansowany ze środków funduszu sołeckiego Józefosławia, a partnerami byli: Stowarzyszenie „Pomysł na Józefosław”, Magazyn „Sąsiedzi”, Biuro Promocji i Informacji Gminy Piaseczno oraz Muzeum Regionalne w Piasecznie.

Biblioteka stanowiła punkt gromadzenia materiałów oraz była miejscem spotkań. Projekt rozpoczęliśmy w styczniu 2017 roku i do końca kwietnia odbyło się 5 otwartych spotkań z mieszkańcami. Przyjmowaliśmy spisane opowieści i wspomnienia oraz skanowaliśmy dokumenty, fotografie, mapy. Pozyskaliśmy w ten sposób wiele ciekawych materiałów o Józefosławiu i Julianowie.

Rezultatem naszych poszukiwań była wystawa plenerowa, którą można było zobaczyć na stoisku biblioteki podczas Pikniku Rodzinnego 11 czerwca 2017 roku, a następnie przez całe wakacje oglądać w bibliotece. Powstała także broszura ukazująca fragmenty pozyskanych materiałów, którą mieszkańcy mogą otrzymać w bibliotece, a także wypożyczyć. Broszura jest również dostępna do pobrania na stronie: https://biblioteka-piaseczno.pl/broszura-spacerkiem-po-jozefoslawiu-i-julianowie/

Więcej o projekcie: https://biblioteka-piaseczno.pl/projekty-jozefoslaw/jozefoslaw-i-julianow-w-poszukiwaniu-tozsamosci/

 „Spacerkiem po Józefosławiu i Julianowie”

Aby kontynuować projekt, grupie nieformalnej „Owl Stories” (późniejsze Stowarzyszenie „Ciąg Dalszy Nastąpi”) udało się pozyskać dofinansowanie ze środków Programu „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – Mazowsze Lokalnie” realizowanego przez Fundację Fundusz Współpracy, Stowarzyszenie BORIS oraz Stowarzyszenie Europa i My.

Biblioteka była głównym partnerem projektu. Współpracowaliśmy także ze Stowarzyszeniem „Pomysł na Józefosław”, Magazynem „Sąsiedzi”, „Gazetą Piaseczyńską” oraz „Przeglądem Piaseczyńskim”.

Zorganizowaliśmy konkurs fotograficzny dla młodzieży i dorosłych, w którym mieszkańcy wykonywali portret Józefosławia i Julianowa. Przyjmowaliśmy zdjęcia przedstawiające architekturę, kulturę, ludzi, przyrodę, zwierzęta, ciekawe miejsca i wydarzenia, sposoby spędzania wolnego czasu w obu miejscowościach. Wybrane prace konkursowe były umieszczone na wystawie plenerowej w Józefosławiu na trejażach przy ulicy Cyraneczki (zobacz wystawę: https://biblioteka-piaseczno.pl/plenerowa-wystawa-fotograficzna-portret-jozefoslawia-i-julianowa/ ), następnie na ogrodzeniu parku przy ulicy Ogrodowej (zobacz wystawę: https://biblioteka-piaseczno.pl/plenerowa-wystawa-fotograficzna-portret-jozefoslawia-i-julianowa-przy-ulicy-ogrodowej/ ).

Na przełomie września i października odbyły się otwarte spacery po obu miejscowościach z najstarszymi mieszkańcami, którzy byli naszymi przewodnikami. Zgromadzone podczas projektu materiały zasiliły lokalne archiwum.

Więcej o projekcie: https://biblioteka-piaseczno.pl/projekty-jozefoslaw/spacerkiem-po-jozefoslawiu-i-julianowie/

Ścieżka historyczna Józefosławia

Na podstawie zebranych informacji Stowarzyszenie „Pomysł na Józefosław” postanowiło opracować ścieżkę historyczną ukazującą elementy historii miejscowości. Tak powstał projekt „Ścieżka historyczna Józefosławia” realizowany we współpracy z filią biblioteki w Józefosławiu oraz Stowarzyszeniem „Ciąg Dalszy Nastąpi”. Projekt był dofinansowany z programu Centrum Kultury w Piasecznie „Inicjatywy Lokalne 2017”.

W ramach projektu zostały przygotowane tabliczki informacyjne umieszczone na starych poniemieckich domach, które pozostały do dnia dzisiejszego po pierwszych niemieckich osadnikach. Tabliczki zawierają kod QR, który po zeskanowaniu odsyła na stronę internetową ze szczegółowymi informacjami na temat projektu oraz poszczególnych historycznych obiektów: https://biblioteka-piaseczno.pl/jozefoslaw-dawniej-ludwigsburg/

W najczęściej uczęszczanych punktach miejscowości umieszczono także tablice informacyjne z wizerunkami starych map Józefosławia oraz krótkim rysem historycznym. Znajdują się one przy wejściu do parku przy ulicy Ogrodowej, na trejażu przy ulicy Cyraneczki oraz na ul. Osiedlowej przy galerii sztuki.

Więcej o projekcie: https://biblioteka-piaseczno.pl/projekty-jozefoslaw/sciezka-historyczna-jozefoslawia/

Broszura „Spacerkiem po Józefosławiu i Julianowie” nr 2

Wszystkie powyższe projekty pozwoliły na zabranie wielu ciekawych materiałów dotyczących historii Józefosławia i Julianowa. We wrześniu 2018 roku opracowaliśmy kolejną broszurę „Spacerkiem po Józefosławiu i Julianowie”. Została ona wydana przez Urząd Gminy i Miasta Piaseczno.

W broszurze znajdziemy wspomnienia najstarszej mieszkanki Julianowa, opowieść z czasu okupacji w Józefosławiu czy historię Obserwatorium Astronomicznego. Obecnie broszurę można pozyskać w filii w Józefosławiu lub wypożyczyć. Jest też dostępna do pobrania na stronie: https://biblioteka-piaseczno.pl/broszura-spacerkiem-po-jozefoslawiu-i-julianowie-2018/

Podsumowanie

Wszystkie te projekty łączy jedno – zgromadzenie historii Józefosławia i Julianowa w jednym miejscu. Zebraliśmy archiwalne zdjęcia czy dokumenty sprzed 70 lat. Projekt aktywizuje lokalną społeczność i łączy ją wokół wspólnego i bliskiego im tematu. W ten sposób mieszkańcy współtworzą społeczne archiwum swoich miejscowości dla przyszłych pokoleń.

Dziękujemy wszystkim, którzy zaangażowali się w projekty – dostarczyli materiały, spotykali się, rozmawiali, dzielili wspomnieniami, brali udział w wydarzeniach (nazwiska w kolejności alfabetycznej):

Ewa i Włodzimierz Bagieńscy

Wacław Balik  

Jan Adam Dąbek

Teresa Frączyk

Tadeusz Herbst

Małgorzata Karaś  

Izabela Kieszek-Wasilewska

Katarzyna Krzyszkowska-Sut

Hanna Krzyżewska

Jan R. Krzyżewski

Marek Kucharski  

Lech Kujawa

Emilia Kulczyk-Prus  

Renata Maczubska  

Wojciech Makulski  

Piotr Malarski

Wojciech Małkowski

Pani Bogusia

Anna Piłat-Widz  

Marta Precht

Alina Staniszewska

Joanna Widaj

Robert Widz

Jadwiga Wojtczuk  

Biuro Promocji i Kultury Miasta i Gminy Piaseczno

Anna Wysocka
Koordynator cyfrowego archiwum Józefosławia i Julianowa