Lech Kujawa: Obserwatorium Astronomiczno-Geodezyjne Politechniki Warszawskiej w Józefosławiu

Początek budowy nowego budynku obserwatorium rozpoczął się w 1998 roku, a w 2000 roku został oddany do użytku. W 2002 roku odbyło się oficjalne otwarcie.

Cofnijmy się jednak do czasów wcześniejszych. Podczas wojny działała tutaj Spółdzielnia Rolna. Gdy przyszli Rosjanie, Niemcy uciekli, pozostali nieliczni. Od 1946 roku teren należał do instytucji naukowo-dydaktycznej Politechniki Warszawskiej. Prof. Edward Warchałowski (ówczesny Rektor Politechniki Warszawskiej) przekazał tereny katedrze Astronomii w celu prowadzenia ćwiczeń obserwatorskich.

W 1956 roku zainstalowano instrumenty przejściowe, a rok później teleskop zenitalny, choć działał dopiero od 1961 roku, bo miał wady. Ale pracował długo, do końca lat 80. Placówka rozpoczęła obserwacje satelitarne w Polsce. W 1961 roku zainstalowano lunetki na starym budynku oraz kamerki do obserwacji samolotów bojowych. Tutaj był ośrodek pomiarów. Obserwatorium brało udział w narodowym programie badawczym prowadzonym w ramach Międzynarodowego Roku Geofizycznego zajmując się wyznaczaniem długości geograficznej. Instytucja wykonywała prace zlecone. Prowadziła prace obserwacyjne w ramach programu międzynarodowego IPMS oraz BIG. Obserwacje wysyłali do Rosjan, choć niejasny był cel wykorzystania wyników.

W latach 90-tych rozpoczęto permanentne obserwacje GPS. Obserwatorium należy do jednostki EUREF (European Reference Frame), która zajmuje się opracowaniem jednolitego geodezyjnego układu odniesienia dla Europy za pomocą GPS. Józefosław należy także do EUREF-POL czyli sieci 11 punktów geodezyjnych.

Obecnie obserwatorium zajmuje się geodynamiką, pomiarami w czasie rzeczywistym. W placówce działa Ogólnopolskie Centrum Zarządzania Aktywną Siecią Geodezyjną ASG-PL.

Lech Kujawa

Zdjęcia z budowy Obserwatorium

Tekst i zdjęcia Lecha Kujawy przekazane do archiwum Józefosławia i Julianowa.