Miłosz Szymański o Polonii w Brazylii

W czwartek, 6 lutego, w czytelni Biblioteki Głównej odbyło się kolejne spotkanie Klubu Podróżnika. Tym razem naszym gościem był Miłosz Szymański – autor podcastu „Za rubieżą”. Podczas swojej prelekcji opowiedział o fascynującej historii stanu Parana w Brazylii, przybliżając uczestnikom jego dzieje, kulturę oraz polskie ślady w tym regionie.

Historia i kolonizacja

Miłosz Szymański rozpoczął opowieść od odkrycia Brazylii przez Portugalczyków w  1500 roku pod dowództwem Pedra Alvareza Cabrala. Wkrótce po tym wydarzeniu rozpoczął się handel niewolnikami. Do obu Ameryk sprowadzono ponad 12 milionów czarnych niewolników, z których wielu nie przeżyło podróży przez Atlantyk. Na miejscu pracowali oni na plantacjach trzciny cukrowej, która stała się jednym z głównych towarów eksportowych Brazylii.

W 1888 roku cesarzowa Izabela, wydała ustawę Lex Aurea, która oficjalnie znosiła niewolnictwo. Rok później w wyniku zamachu stanu obalono cesarstwo, jednak decyzja o zniesieniu niewolnictwa pozostała w mocy. Władze Brazylii, szukając nowych pracowników, rozpoczęły rekrutację osadników z Europy Środkowej, w tym z Niemiec, Czech i Polski.

Polacy w stanie Parana

Agenci rekrutacyjni podróżowali po europejskich targach, oferując przyszłym osadnikom darmowy bilet na statek, 20 hektarów ziemi, narzędzia oraz utrzymanie do pierwszych zbiorów. Emigranci płynęli głównie z portów w Bremie i Hamburgu, a po dotarciu do Brazylii przydzielano im ziemię, którą musieli wykarczować, by wybudować dom i założyć gospodarstwo.

Polacy odegrali ważną rolę w rozwoju południowych stanów Brazylii, zwłaszcza Parany, gdzie do dziś stanowią około 20% mieszkańców stolicy regionu – Kurytyby. Jednym z ich głównych zajęć było uprawianie i suszenie yerba mate, popularnego napoju w południowej części kraju. Tradycyjna suszarnia do yerby, tzw. „barbaqua”, stała się charakterystycznym elementem lokalnego krajobrazu.

Kultura i obyczaje Parany

Podczas spotkania uczestnicy poznali również interesujące zwyczaje mieszkańców stanu Parana. Jednym z nich jest sposób powiadamiania o swojej obecności – zamiast dzwonka do drzwi, ludzie klaszczą pod furtką. Popularnym napojem jest yerba mate, którą pije się z termosów z gorącą wodą, a w północnej części Brazylii dominuje kawa. Z kolei tradycyjny brazylijski drink – caipirinha – przyrządza się na bazie rumu z trzciny cukrowej.

Spotkanie Klubu Podróżnika było niezwykle inspirujące i dostarczyło uczestnikom wielu ciekawostek na temat Brazylii oraz polskich emigrantów w tym kraju. Serdecznie zapraszamy na kolejne wydarzenia organizowane przez Bibliotekę Główną! Najbliższe już 13 marca.